Lời chúa

VĂN HÓA & GIA ĐÌNH

SÁCH báo GIÁO XỨ

HÌNH ẢNH SINH HOẠT

VIDEO

The Chosen : Đấng được chọn - Công Bình

The Chosen : "Đấng được chọn"

Công Bình lược thuật

ầu tháng mười vừa qua, một bộ phim dài nhiều tập mang tựa đề The Chosen, tạm dịch là "Đấng được chọn", đã được trình chiếu 2 tập cùng một lúc trên 141 màn ảnh lớn trên toàn nước Pháp chỉ trong hai ngày 06 và 08/10/2023 và đã trở thành một sự kiện nổi bật cho ngành phim ảnh Công giáo giữa một thế giới trần tục.

Và chính nhờ dịp này mà sau gần 30 năm tôi mới có cơ hội để quay trở lại Rạp chiếu phim và sân khấu "Grand REX", rạp lớn nhất của Paris nằm trên đường Bd Poissonnière, Paris quận 2 với 2800 ghế ngồi để xem 2 tập phim của The Chosen được trình chiếu với phiên bản xem trước (en avant première) và cũng vì ở đây là nơi duy nhất có cuộc nói chuyện giao lưu giữa diễn viên chính Jonathan Roumie trong vai Chúa Giêsu đến từ USA với khán giả sau buổi trình chiếu, cũng như sự có mặt của một nhân vật khác là cha Paul Adrien, thuộc dòng Đa Minh, được xem là người có ảnh hưởng với các giá trị Công giáo đang được giới trẻ Pháp hiện nay theo dõi nhiều nhất trên các mạng xã hội như YouTube21, TikTok, Instagram và Facebook. Cả hai tuy bằng cách khác nhau nhưng cũng cùng một mục đích là đem ánh sáng Phúc âm đến với mọi người một cách dễ dàng và gần gũi hơn.

...

The Chosen là bộ phim dài nhiều tập, ghi lại cuộc đời của Chúa Giêsu, dự định sẽ quay tất cả trong 7 mùa liên tiếp và chỉ trình chiếu trên ứng dụng ‘‘The Chosen’’ và mạng Netflix.

Bộ phim ban đầu được bắt đầu quay với kinh phí chỉ nhờ vào lòng hảo tâm của các mạnh thường quân đóng góp. Mùa đầu gây quỹ được 10,2 triệu dollar từ hơn 16.000 nhà đầu tư, nhóm làm phim tiếp tục dựa vào người hâm mộ để tài trợ cho phần còn lại của chương trình với một ý tưởng duy nhất là đem giá trị chung của Thiên Chúa Giáo rao truyền cho mọi người.

Nhưng chỉ sau mùa đầu, bộ phim đã gây tiếng vang trên toàn thế giới và đã phá mọi kỷ lục dành cho các phim trình chiếu trên mạng. Được lồng bằng 50 ngôn ngữ khác nhau và hiện đã có trên 560 triệu lượt người xem trực tuyến, hoàn toàn miễn phí thông qua một ứng dụng (apply) có cùng tên là The Chosen.

Nhờ quá thành công trên mạng, nên từ mùa thứ hai, một vài tập sẽ được chọn lựa để đưa lên màn ảnh lớn trên rạp và nhiều đài truyền hình của các nước trên thế giới đã mua lại bản quyền.

Khi những tập cuối của phần 3 được phát sóng tại Mỹ vào tháng 2 năm 2023 trên màn ảnh lớn ở rạp, The Chosen còn vượt qua phim ăn khách nhất lúc bấy giờ là "Avatar : la voie de l'eau" ( Dòng chảy của nước) ở phòng vé.

Tại rạp Grand Rex Paris ngay hôm đầu 06/10 vừa qua, 2800 vé đã được bán hết qua mạng trước đó một tuần và hai ngày sau 8/10 cũng không còn một chỗ trống.

* * *

Bộ phim The Chosen diễn tả lại cuộc đời của Chúa Giêsu nơi trần thế, nhưng lần này hình mẫu Chúa Giêsu đẹp trai với mái tóc dài và nụ cười lôi cuốn không còn là lựa chọn hàng đầu. Mà ở đây nhà sản xuất và đạo diễn đã dựa vào những khía cạnh được mọi người yêu thích hiện nay : hài hước và khiêm tốn. Và điều đó làm cho nhân vật Chúa Giêsu trở nên rất dễ tiếp cận. Nhưng liệu Ngài có quá con người không ? chưa đủ thần thánh không ? Mỗi người sẽ cảm nhận theo cách riêng của mình. Có những phim nhấn mạnh đến thiên tính của Chúa Giêsu, có phim khác thì nhấn mạnh đến nhân tính của Ngài. Với The Chosen hai bản tính được diễn tả khá hài hòa và cân bằng, mặc dù theo tôi cảm nhận thì thấy rằng Chúa Giêsu của ‘‘Đấng được chọn’’ cuối cùng nghiêng về phía con người nhiều hơn và lôi cuốn người xem nhờ chính vì nó tái hiện hình ảnh một Chúa Giêsu rất gần gũi, rất đời thường, rất “con người” qua những việc Ngài “đụng chạm” và tác động đến.

Hai tập đầu tiên mùa thứ ba của “Đấng được chọn’’ tập trung về khoảng thời gian Chúa Giêsu đã gọi đủ 12 tông đồ. Những mẫu chuyện được kể trong phim không hề theo một trình tự như được ghi trong Kinh Thánh, mà tác giả dựng lên từng mẫu chuyện đan xen và hỗ trợ cho nhau trong sinh hoạt và cuộc sống ‘‘rất bình thường’’, không quá thần thánh hoá các nhân vật nên rất dễ dàng cuốn hút sự chú tâm của người xem. Có những chi tiết ít hoặc hoàn toàn không có trong Kinh Thánh, nhưng được đạo diễn lồng vào với mục tiêu là khơi dậy trí tò mò của người xem, để sau đó họ dễ dàng tiếp cận với Kinh thánh và hình ảnh của Chúa Giêsu. Các nhân vật tông đồ hay các nhân vật nữ trong bộ truyện được dựng lên đều trải qua những thử thách như chúng ta ngày nay, vì thế rất được sự đồng cảm của mọi người.

Hai tập phim kéo dài 2 giờ 30 phút và kết thúc với cảnh 12 tông đồ được Thầy Giêsu sai đi, từng nhóm hai người được phân chia theo các hướng khác nhau, nhóm xuống nam nhóm ngược về bắc, người sang đông kẻ về hướng tây, chia nhau đi khắp mọi nẻo đường, các ngài quàng tay nhau làm thành một vòng tròn, cầu nguyện như cảnh chúng ta vẫn thấy trên sân cỏ của các cầu thủ bóng đá làm thành vòng tròn, cầu nguyện hay thì thầm với nhau trước khi bắt đầu trận đấu bóng.

Hai tập phim được trình chiếu có rất nhiều tình tiết thêm vào đã để lại cho người xem, mỗi người một cảm nhận, một dấu ấn khác nhau.

Riêng đối với tôi, rất nhiều chi tiết còn đọng lại, nhưng đặc biệt là hình ảnh chàng trai trẻ, mảnh khảnh tên Mát-thêu trong vai người thu thuế, thuộc tầng lớp trung lưu, đã bỏ tất cả, tháo chiếc nhẫn vàng, bỏ lại áo choàng và đằng sau là ngôi nhà to lớn, chỉ vì một lời gọi của ông Giêsu làng Nazarét : Mát-thêu, hãy theo ta. Và Mát-thêu chỉ cầm theo một cuốn sổ nhỏ đang ghi chép, chắc chắn là những con số thuế má thu được mỗi ngày. Từ đó, chàng trai lúc nào cũng ghi ghi chép chép, nhưng bây giờ là những sự việc đang xảy ra, và thế là chúng ta có được một trong bốn quyển Tin Mừng Tân Ước ngày hôm nay.

Hay hình ảnh của thánh Giacôbê hậu (Jacques le mineur), được đạo diễn chọn cho vai này là 1 người chân bước đi khập khiễng với chiếc gậy dài, sau khi được thầy Giêsu sai đi như các bạn khác, đã âm thầm đến gặp riêng thầy để nói lên cái suy nghĩ của mình, cũng như chất vấn Thầy : ‘‘Thầy sai con đi rao giảng tin mừng, cho con được quyền chữa lành các bệnh, và có nghịch lý quá không, khi con lại không được Thầy chữa lành cho chính đôi chân con’’. Hình ảnh đó gợi cho tôi nhớ lại hình ảnh của ông Thánh Gióp, trong ‘‘Sách về Thánh Gióp’’, là một người công chính, được Chúa ban cho một cuộc sống sung túc, viên mãn, nhưng sau lại bị Chúa cất đi hết mọi thứ, phải sống dưới tận cùng của sự khổ đau, cũng đã than van chất vấn cùng đấng Yahvê mình : ‘‘Con suốt đời công chính, ngài cũng đã công nhận như thế, vậy có quá bất công không, khi bắt con phải sống như thế này ?’’. Câu hỏi của cả hai đấng Giacôbê và Gióp cũng chính là câu hỏi thắc mắc của tôi và chắc cũng là câu hỏi của rất nhiều người trong chúng ta, cũng đã từng than thầm với Thiên Chúa vì những nghịch lý và bất công của xã hội, của cuộc sống. Vì ngay từ bé chúng ta đã được dạy trong giáo lý vỡ lòng đến sự thưởng phạt của Thiên Chúa : nếu sống ngay lành, Chúa sẽ thưởng công, ban cho nhiều ơn phước, mà nếu sống không xứng đáng, sống trong tội lỗi sẽ bị Ngài phạt nặng. Nhưng khi lớn lên, cuộc đời không như là mơ, chứng kiến cảnh bao nhiêu người công chính lương thiện bị rơi vào cảnh cửa nát nhà tan, chịu thiệt thòi ngay giữa lòng xã hội, ngược lại bao nhiêu người sống bất chính, lương tâm không màng đến, mà nhà cửa cứ ngày một to, xe chạy toàn thứ xịn và vật chất cứ ngày càng sung mãn. Một phần câu trả lời cho câu hỏi này (về người bất chính), nếu để ý kỷ, khán giả sẽ thấy đã được đạo diễn lồng vào trong mẫu đối thoại của Chúa Giêsu với các tông đồ trước đó : ‘‘Thầy bảo anh em : hãy yêu kẻ thù và cầu nguyện cho những kẻ ngược đãi anh em. Như vậy, anh em mới được trở nên con cái của Cha anh em, Đấng ngự trên trời, vì Người cho mặt trời của Người mọc lên soi sáng kẻ xấu cũng như người tốt, và cho mưa xuống trên người công chính cũng như kẻ bất chính’’. Chàng trai trẻ Mát-thêu đứng bên cạnh ghi ghi chép chép, thế là chúng ta có được đoạn Mt chương 5, câu 44-45 này trong tin mừng theo Thánh Mát-thêu ngày nay. Câu trả lời cho phần còn lại (về người công chính), chắc chúng ta phải đợi đến các tập phim của mùa cuối, mới thấy được đời cũng không như là mơ với ngài Giêsu, còn ai công chính hơn ngài, thế mà vẫn bị phản bội và cuối cùng là bị chết và treo trên Thập giá. Vì mang bản tính con người nên ngài phải chấp nhận tất cả. Cũng như chúng ta mang trên mình thân phận một loài thụ tạo của Thiên Chúa, nên cũng có những yếu đuối và bất tất đau khổ tai nạn trong đời xảy ra, mà điều này có lẽ chẳng dính dáng gì đến lẽ thưởng phạt, công bình của Thiên Chúa.

Trở lại với màn chất vấn của Giacôbê hậu, thầy Giêsu đã trả lời : ‘‘Họ cần được chữa lành để củng cố Đức tin, nhưng con, có cần thiết không và con có vững tin bước theo Thầy với những gì con đang mang trên mình không ?’’. Câu trả lời cũng là câu hỏi mở ngỏ để cho Giacôbê hậu tự trả lời cho chính mình.

Và đây cũng chính là câu hỏi mà mỗi người trong chúng ta cũng phải tự trả lời.

* * *

Từ một phim tập kể về cuộc đời của Chúa Giêsu và các môn đệ, ban đầu dự định quay chỉ để chiếu trên mạng với một chi phí rất ư là khiêm tốn, nay đã trở thành một hiện tượng toàn cầu.

Tại Mỹ, trước sự thành công quá lớn và sự háo hức của khán giả, mùa 4 sẽ được chiếu đầy đủ tại các rạp trên màn ảnh lớn vào tháng 2 năm 2024 trước khi cập bến vào ứng dụng (apply) ‘‘The chosen’’ và mạng Netflix.

Tại Pháp, vào mùa Giáng Sinh 2023 sắp tới, toàn bộ các tập của mùa 3 sẽ được trình chiếu trên đài truyền hình C8, mời quý độc giả Site Giáo xứ cùng nhớ đón xem.